Исламдағы ағымға бөлiнудiң себептерi және тарихы. История и причины разделения ислама.
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJRS-2015-2-14Кілттік сөздер:
Құран Кәрім, мазхаб, фықһ, фырка, исламдық ағымдар, ислам тарихы, Коран, фикх, исламские течения, история ислама,Аннотация
Мақалада ислам дінініндегі алғашқы пайда болған бөлінушілік көріністері мен себептері, сондай-ақ тарихы зерттелген. Ислам дініндегі алғашқы пайда болған бөлінушіліктер көрінісі тек қана тарихи тұрғыдан ғана емес, ислам дінінің ерекшелігі ескеріле отырып, терминдердің қолданылуы, мағынасы тұрғысынанда қарастырылған. Сонымен қатар Пайғамбар (с.ғ.с) дәуiрiнде ыдыраушылықтың болмауының себебi қарастырылып, кейінгі пайда болған ағымдардың бөлінушілікке әкелуінің себебі саяси, әлеуметтік тұрғылардан жан-жақты зерттелген. В статье рассмотрены причины и последствия разделения ислама на различные направления и школы, проанализирована история ислама в рассматриваемом аспекте, основные причины разделения ислама на различные мазхабы и направления не только с исторической позиции, так же учтены особенности ислама как религии, раскрыты содержание используемых основных терминов. Изучается вопрос, почему при жизни Пророка Мухамеда не было разделения внутри ислама, показаны социально-политические причины разделения ислама на различные направления и течения.Библиографиялық сілтемелер
1 Численность мусульман в мире // http://www.azan.kz/article/show/id/2540.html – 2013, декабрь.
2 Байтенова Н.Ж., Дүйсенбаева А.Қ. Исламдағы ағымға бөлінудің
алғышарттары және себептері // Жас ғалымдар мен студенттердің
«Фарабиәлемі» атты халықаралық ғылыми конференциясының
материалдары:
3 томдық.– Алматы:Қазақ университеті, 2014, сәуір 8-11. – Т. 3. – 262 б.
3 Байтенова Н.Ж., Абжалов С., Бейсенов Б.К. Исламдағы секталар
мен бағыттар: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті,2013. – 110 б.
4 Сейтбеков С. Мәзхабтар тарихы.– Алматы: Көкжиек баспасы,2012. – 448 б.
5 Др. Веһбе Зухайыл, Ислам Фыкһ Энциклопедиясы / аударғандар: Др. Ахмет Ефе, Бешир Ерарсой, Х. Фехми Улус, Абдурахим Урал. Дос. Др. Юнус Веһби Иабуз, Нуреддин Юлдуз. Zаmаn. – Ыстанбул,1994. – Т. 1.– 26 s.
6 Др. Сабри Хизметли. Мазхабтер тарихы.– Түркістан:Қ.А. Яссауй Университеті, 2000. –140 б.
7 Осман Қарабиық. Исламдіні.– Алматы,2007. – 133 б.
8 Islаm Аnsiklореdisi. – Аnkаrа, 2004. – S. 29.
9 Еbu Mаnsur Аbdulkааhir Еl-Bаgdаdi. Mеzhерlеr аrаsındаki fаrklаr. -Ankara: Türkiyе Diyаnеt Vаkfi, 1991. – Vol. 13. –260 s.
10 Ислам энциклопедиясы. – Алматы: Қазақ энциклопедиясы;Бас редакциясы,1995. – 105 б.
11 Сейтбеков С. Иман негіздері.– Алматы: Ислам мәдениеті мен білімін
қолдау қоры, 2011. – 376 б.
12 Аlgul H. Islаm Tаrihi. – Istаnbul, 1982. – S. 77.
13 Kоcyigit Tаlаt. Hаdiscilеrlе Kеlаmcilаr Аrаsindаki Munаkаsаlаr. – Аnkаrа, 1989. – S. 18.
14 Cеrrаhоglu Ismаil. Tеfsir Usulu. – Аnkаrа, 2007. –128 s.
15 Сейтбеков С., Нысанбаев С. Ислам тарихы. – Шымкент,2002. – 73-76 бб.
16 Ибн Хишам. Мұхаммед Пайғамбардың өмірбаяны.– Алматы:
ТОО «ҚАБЛАН», 2004. – 234 б.
17 Dr. Muhаmmеd Hаmıdullаh. Islаm Реygаmbеrı. Çеvırеn Рrоf. Dr. Sаlıh Tug. – Istаmbul, 1991. – 177 s.
18 Ibnül-Еsır. Islаm Tаrıhı. Bаhаr Yаyınlаrı. Çеvırеn M. Bеşın Еryаrsоy. – Istаmbul, 1991. – Cılt. 2.- S. 260-261.
19 Дощ. Др. Ибрахим Жанан. Сулх Шижгиси.Нашири.– Измир,1991. – 87 s.
20 Фетхуллаһ Гүлен. Мұхаммед Пайғамбарғаламның рахым нұры / түрікшеден аударған Ахмет Әшен. – Алматы: Дәуір баспасы, 2005. – Т. 1. – 230 б.
21 Др. Мұхаммед Ебу Зехра.Исламда саяси, итикади, фыкһи мазхабтар
тарихы.Тәржімалаған Сыбғатуллаһ Кая. – Ыстанбул:Шурабаспасы, 1996. – Б. 20-21.
2 Байтенова Н.Ж., Дүйсенбаева А.Қ. Исламдағы ағымға бөлінудің
алғышарттары және себептері // Жас ғалымдар мен студенттердің
«Фарабиәлемі» атты халықаралық ғылыми конференциясының
материалдары:
3 томдық.– Алматы:Қазақ университеті, 2014, сәуір 8-11. – Т. 3. – 262 б.
3 Байтенова Н.Ж., Абжалов С., Бейсенов Б.К. Исламдағы секталар
мен бағыттар: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті,2013. – 110 б.
4 Сейтбеков С. Мәзхабтар тарихы.– Алматы: Көкжиек баспасы,2012. – 448 б.
5 Др. Веһбе Зухайыл, Ислам Фыкһ Энциклопедиясы / аударғандар: Др. Ахмет Ефе, Бешир Ерарсой, Х. Фехми Улус, Абдурахим Урал. Дос. Др. Юнус Веһби Иабуз, Нуреддин Юлдуз. Zаmаn. – Ыстанбул,1994. – Т. 1.– 26 s.
6 Др. Сабри Хизметли. Мазхабтер тарихы.– Түркістан:Қ.А. Яссауй Университеті, 2000. –140 б.
7 Осман Қарабиық. Исламдіні.– Алматы,2007. – 133 б.
8 Islаm Аnsiklореdisi. – Аnkаrа, 2004. – S. 29.
9 Еbu Mаnsur Аbdulkааhir Еl-Bаgdаdi. Mеzhерlеr аrаsındаki fаrklаr. -Ankara: Türkiyе Diyаnеt Vаkfi, 1991. – Vol. 13. –260 s.
10 Ислам энциклопедиясы. – Алматы: Қазақ энциклопедиясы;Бас редакциясы,1995. – 105 б.
11 Сейтбеков С. Иман негіздері.– Алматы: Ислам мәдениеті мен білімін
қолдау қоры, 2011. – 376 б.
12 Аlgul H. Islаm Tаrihi. – Istаnbul, 1982. – S. 77.
13 Kоcyigit Tаlаt. Hаdiscilеrlе Kеlаmcilаr Аrаsindаki Munаkаsаlаr. – Аnkаrа, 1989. – S. 18.
14 Cеrrаhоglu Ismаil. Tеfsir Usulu. – Аnkаrа, 2007. –128 s.
15 Сейтбеков С., Нысанбаев С. Ислам тарихы. – Шымкент,2002. – 73-76 бб.
16 Ибн Хишам. Мұхаммед Пайғамбардың өмірбаяны.– Алматы:
ТОО «ҚАБЛАН», 2004. – 234 б.
17 Dr. Muhаmmеd Hаmıdullаh. Islаm Реygаmbеrı. Çеvırеn Рrоf. Dr. Sаlıh Tug. – Istаmbul, 1991. – 177 s.
18 Ibnül-Еsır. Islаm Tаrıhı. Bаhаr Yаyınlаrı. Çеvırеn M. Bеşın Еryаrsоy. – Istаmbul, 1991. – Cılt. 2.- S. 260-261.
19 Дощ. Др. Ибрахим Жанан. Сулх Шижгиси.Нашири.– Измир,1991. – 87 s.
20 Фетхуллаһ Гүлен. Мұхаммед Пайғамбарғаламның рахым нұры / түрікшеден аударған Ахмет Әшен. – Алматы: Дәуір баспасы, 2005. – Т. 1. – 230 б.
21 Др. Мұхаммед Ебу Зехра.Исламда саяси, итикади, фыкһи мазхабтар
тарихы.Тәржімалаған Сыбғатуллаһ Кая. – Ыстанбул:Шурабаспасы, 1996. – Б. 20-21.
Қосымша файлдар
Как цитировать
Baitenova, N. J., Abzhalov, S. U., & Duisenbayeva, A. K. (2016). Исламдағы ағымға бөлiнудiң себептерi және тарихы. История и причины разделения ислама. ҚазҰУ Хабаршысы, Дінтану сериясы, 2(2). https://doi.org/10.26577/EJRS-2015-2-14
Шығарылым
Бөлім
Дінтану