Терроризм және террористік акт ұғымдары дефинициясының кейбір ерекшеліктері туралы

Авторлар

  • M.M. Edilova Кыргызско-Турецкий Университет Манас, Кыргызстан, Бишкек
  • K. Begalinova Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті http://orcid.org/0000-0001-5575-5142
  • A. Begalinov Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті

DOI:

https://doi.org/10.26577/EJRS.2020.v23.i3.r1
        91 0

Кілттік сөздер:

терроризм, террористік акт, Орталық Азия аймағы, шахиттер, кепілдегі адамдар, тұрақсыздық, қарсы шаралар

Аннотация

Мақалада қазіргі әлемдік өркениетке, жаһандану процестеріне елеулі қатер болып табылатын күрделі, көп қырлы құбылыс - терроризм туралы айтылады. Терроризмнің зорлық-зомбылықпен байланысты әртүрлі анықтамалары берілген, осы анықтамалардың жиынтығы көрсетіліп, онда терроризм бүкіл әлем қауымдастығының қатаң айыптауы мен қарсы күресіне лайық қоғамдық өмірдің әлеуметтік қауіпті құбылысы ретінде сипатталады.

Авторлар заманауи террористік топтардың «әлеуетті» жауға тікелей немесе жанама әсер етудің ақпараттық, технологиялық, психотроптық және басқа әдістерінің үлкен арсеналына ие екендігін айтады. Терроризмнің негізгі типтері мен түрлері талданады - дүниетанымдық, саяси, діни-негізделген, қылмыстық және т.б., олардың жалпы және айрықша белгілері ашылады.

Авторлар террористік әрекеттің нәтижесі болып табылатын, оның қылмыстық, қоғамға қарсы мәнін ашатын террористік актінің проблемаларына жан-жақты тоқталады. Террористік актінің үш элементі: террорист, оның құрбаны (шабуылдың нысаны) және ықпал ету нысаны болып табылатын адамдар құрылымы көрсетілген.

Сондай-ақ, терроризмге қарсы күрес әдістеріне назар аударылады, авторлар күрестің ең тиімді жолы діни білім беру болып табылады, өйткені дінді жақсы білетін адам ешқашан террористер қатарына қосылмайды деген тұжырым жасайды.

Библиографиялық сілтемелер

Бжезинский Збигнев. Великая шахматная доска. Сборник. М.: Изд-во «Международные отношения», 2005. – 112 с.
Гушер А. Проблемы терроризма на рубеже третьего тысячелетия новой эры человечества. Эл. ресурс: www.e-journal.ru... Материалы круглого стола Мухаммед-Содика Мухаммед - Юсуфа, состоявшегося 7.08.2002 года в ташкентском представительстве Института по освещению войны и мира (IWPR)/, с.32.
Добаев И.П., Немчина В.И. Новый терроризм в мире и на Юге России: сущность, эволюция, опыт противодействия. М., 2005. – 304 с.
Договор Республики Казахстан, Кыргызской Республики, Республикой Таджикистан и Республикой Узбекистан о совместных действиях по борьбе с терроризмом, политическим и религиозным экстремизмом, транснациональной организованной преступностью и иными угрозами стабильности сторон, Ташкент, 21 апреля 2000 г. //Национальная безопасность: итоги десятилетия: Сборник документов и материалов. - Астана: Елорда, 2001. - 463 с.
Закон Республики Казахстан от 13 июля 1999 года № 416-I. О противодействии терроризму. //Эл. ресурс: https: //online.zakon.kz /Document/ ?doc_id=1013957#pos=5;-155
Зарубежное законодательство в борьбе с терроризмом. Отв. Ред. И.С. Власов. М., 2001. – 318 с.
Лоренц К.Ц. Восемь смертных грехов цивилизованного человечества. //Эл. ресурс: http://modernproblems.org.ru/philosofy/111-faults.html.
Ожегов С.И. Словарь русского языка. / под ред. И.Ю.Шведовой. М., 1990. – 1992 с.
Правовые основы профилактики экстремизма Эл.рес. newtimes. kz/eshche/regiony/5663-pravovye-osnovy-profilak-tiki-ekstremizma.
Решение Совета Коллективной безопасности о плане реализации концепции Коллективной безопасности «Основных направлениях углубления военного сотрудничества государств-участников Договора о Коллективной безопасности» //Содружество. Информационный вестник Совета глав государств и Совета глав Правительств СНГ. - 1992. - Выпуск пятый (15. 05.92). – 92-100.
Советский энциклопедический словарь. Издание четвертое, исправленное и дополненное. М.: «Советская энциклопедия», 1990. - 1632 с.
Современный терроризм: сущность, причины, модели и механизмы противодействия. Учебно-методический комплекс.М.: Изд-во МГУ, 2008. - 1252 с.
Соснин В.А. Современный терроризм и проблема мотивации террористов-смертников. //Журнал «Национальный психологический журнал». 2017, №2 (4), - 55.
Федеральный закон от 06.03.2006 N 35-ФЗ О противодействии терроризму (с изм. и доп., вступ. в силу с 01.01.2017) //Эл. ресурс: https: // ppt. ru › docs.
Философия: Проблемы мира, войны, армии и национальной безопасности: учеб. / А.Г. Наумлюк, Е.В. Листвина, В.И. Лубяной, Д.В. Михель, С.В. Постников, Р.Г. Хабибулин; под общ. ред. канд. пед. наук, доц. Немчининова А.В. – Саратов: ООО «Амирит», 2015. – 202 с.
Шанхайская Конвенция о борьбе с терроризмом, сепаратизмом и экстремизмом. Шанхай, 15 июня 2001 г., статья 1.// Эл. ресурс: http: //law.edu.ru/norm/norm.asp?normID=1168301&subID=100064359,10006438


References
Bzhezinskij Zbignev. Velikaya shahmatnaya doska. Sbornik. M.: Izd-vo «Mezhdunarodnye otnosheniya», 2005. – 112 s.
Gusher A. Problemy terrorizma na rubezhe tret'ego tysyacheletiya novoj ery chelovechestva. El. resurs: www.e-journal.ru... Materialy kruglogo stola Muhammed-Sodika Muhammed - YUsufa, sostoyavshegosya 7.08.2002 goda v tashkentskom predstavitel'stve Instituta po osveshcheniyu vojny i mira (IWPR)/, s.32.
Dobaev I.P., Nemchina V.I. Novyj terrorizm v mire i na YUge Rossii: sushchnost', evolyuciya, opyt protivodejstviya. M., 2005. – 304 s.
Dogovor Respubliki Kazahstan, Kyrgyzskoj Respubliki, Respublikoj Tadzhikistan i Respublikoj Uzbekistan o sovmestnyh dejstviyah po bor'be s terrorizmom, politicheskim i religioznym ekstremizmom, transnacional'noj organizovannoj prestupnost'yu i inymi ugrozami stabil'nosti storon, Tashkent, 21 aprelya 2000 g. //Nacional'naya bezopasnost': itogi desyatiletiya: Sbornik dokumentov i materialov. - Astana: Elorda, 2001. - 463 s.
Zakon Respubliki Kazahstan ot 13 iyulya 1999 goda № 416-I O protivodejstvii terrorizmu. //El. resurs: https: //online.zakon.kz /Document/ ?doc_id=1013957#pos=5;-155
Zarubezhnoe zakonodatel'stvo v bor'be s terrorizmom. Otv. Red. I.S. Vlasov. M., 2001. – 318 s.
Lorenc K.C. Vosem' smertnyh grekhov civilizovannogo chelovechestva. //El. resurs: http://modernproblems.org.ru/philosofy/111-faults.html.
Ozhegov S.I. Slovar' russkogo yazyka. / pod red. I.YU.SHvedovoj. M., 1990. – 1992 s.
Pravovye osnovy profilaktiki ekstremizma El.res. newtimes. kz/eshche/regiony/5663-pravovye-osnovy-profilak-tiki-ekstremizma.
Reshenie Soveta Kollektivnoj bezopasnosti o plane realizacii koncepcii Kollektivnoj bezopasnosti «Osnovnyh napravleniyah uglubleniya voennogo sotrudnichestva gosudarstv-uchastnikov Dogovora o Kollektivnoj bezopasnosti» //Sodruzhestvo. Informacionnyj vestnik Soveta glav gosudarstv i Soveta glav Pravitel'stv SNG. - 1992. - Vypusk pyatyj (15. 05.92). - S.92-100.
Sovetskij enciklopedicheskij slovar'. Izdanie chetvertoe, ispravlennoe i dopolnennoe. M.: «Sovetskaya enciklopediya», 1990.- 1632 s.
Sovremennyj terrorizm: sushchnost', prichiny, modeli i mekhanizmy protivodejstviya. Uchebno-metodicheskij kompleks.M.: Izd-vo MGU, 2008. - 1252 s.
Sosnin V.A. Sovremennyj terrorizm i problema motivacii terroristov-smertnikov. //ZHurnal «Nacional'nyj psihologicheskij zhurnal». 2017, №2 (4), ss. 52-55
Federal'nyj zakon ot 06.03.2006 N 35-FZ O protivodejstvii terrorizmu (s izm. i dop., vstup. v silu s 01.01.2017) //El. resurs: https: // ppt. ru › docs.
Filosofiya: Problemy mira, vojny, armii i nacional'noj bezopasnosti: ucheb. / A.G. Naumlyuk, E.V. Listvina, V.I. Lubyanoj, D.V. Mihel', S.V. Postnikov, R.G. Habibulin; pod obshch. red. kand. ped. nauk, doc. Nemchininova A.V. – Saratov: OOO «Amirit», 2015. – 202 s.
Shanhajskaya Konvenciya o bor'be s terrorizmom, separatizmom i ekstremizmom. SHanhaj, 15 iyunya 2001 g., stat'ya 1.// El. resurs: http: //law.edu.ru/norm/norm.asp?normID=1168301&subID=100064359,10006438

Қосымша файлдар

Как цитировать

Edilova, M., Begalinova, K., & Begalinov, A. (2020). Терроризм және террористік акт ұғымдары дефинициясының кейбір ерекшеліктері туралы. ҚазҰУ Хабаршысы, Дінтану сериясы, 23(3), 4–11. https://doi.org/10.26577/EJRS.2020.v23.i3.r1