Діни конверсия процесіне әсер ететін факторлар және онымен байланысты діни конверсия типологиясы
DOI:
https://doi.org/10.26577//EJRS.2021.v28.i4.r3Кілттік сөздер:
трансформация, діни конверсия, тұлғаның семантикалық сферасы, діндарлық, діни әлеуметтенуАннотация
Мақалада тұлғаны өзгерту құбылыстарының бірі - діни конверсия қарастырылады. Соңғы онжылдықта Қазақстанда діндарлық құбылысына, атап айтқанда діни конверсияға ғылыми қызығушылықтың артып келе жатқанын байқауға болады. Біздің еліміздегі қазіргі діни ахуал, яғни, жаңа діни ағымдардың көбеюі, дәстүрлі діндерді, оның ішінде ислам дінін ұстанушылар санының көбеюі, діншілдіктің тез трансформациялану үдерістерін және соның нәтижесінде әлеуметтік сәйкестіліктің трансформациялануын қажет етеді. Семантикалық сферадағы өзгерістердің негізгі түрлері, яғни аскетикалық, дағдарыстық және позитивті түрлері сипатталған. Олардың негізгі сипаттамалары келтірілген. Діни көзқарастың нәтижесінде әлеуметтік сәйкестілік өзгереді. Нәтижесінде, күнделікті өмірде исламдық моральдық құндылықтарға назар аудара отырып, мұсылманның өзі және айналасындағы шындық туралы діни сенімдері мен идеяларына сәйкес өзін-өзі сәйкестендіруді қалпына келтіреді. Осылайша, діни үндеу әлемнің діни көзқарасы аясында шындықты іздеуге деген ішкі құмарлықтың пайда болуына байланысты жеке тұлғаны саналы түрде өзгертудің ұзақ мерзімді, көп деңгейлі процесін білдіреді, бұл оның элементтерінің иерархиясын өзгерту арқылы әлеуметтік сәйкестіліктің өзгеруіне әкеледі. Осы зерттеуге қатысқан жаңа дін қабылдаушылар, діни сәйкестіктің оның басқа элементтер үстемдігіне сәйкес келеді.
Түйін сөздер: трансформация, діни конверсия, тұлғаның семантикалық сферасы, діндарлық, діни әлеуметтену.
Библиографиялық сілтемелер
Биктимирова Т.А. (2003) Ступени образования до Сорбонны. – Казань: Алма-Лит. – 184.
Гараджа В. (2005) Социология религии: учебное пособие для студентов и аспирантов гуманитарных специальностей. – 3-е изд. – М. : Наука. – 304.
Джеймс У. (1910) Многообразие религиозного опыта. – М.: Издание журнала «Русская мысль». – 518.
Джеймс У. (1910) Многообразие религиозного опыта. – М.: Издание журнала «Русская мысль». – 518.
Дробижева Л. М. (2008) Национально-гражданская и этническая идентичность: проблемы позитивной совместимости // Россия реформирующаяся. Ежегодник. / Отв. ред. М. К. Горшков. – Вып.7. – М.: Институт социологии РАН.
Дулина Н.В. (2008) Религиозность как индикатор социального самочувствия жителей города. / Тезисы докладов и выступлений на III Всероссийсом социологическом конгрессе "Социология и общество: пути взаимодействия" / Институт социологии РАН, Российское общество социологов. – Москва.
Иванов, Д. В. (2006) Теория, парадигмы, модели / Д. В. Иванов // Социология; учебник / Под ред. проф. Н. Г. Скворцова. ― СПб: Изд-во С.-Петерб. ун-та. – 85-137.
Ипатова Л.П. (2006) Теории религиозного обращения // Религиоведение. – №4. – 88-101.
Ипатова Л.П. (2006) Теории религиозного обращения // Религиоведение. – №4. – 88-101.
Угринович, Д.М. (1986) Психология религии. – М.: Политиздат. – 352.
References
Baınbrıdge, W. S. (1992) Socıology of conversıon / W. S. Baınbrıdge // Handbook of relıgıous conversıon/Ed. by Newton H. M., Southard S. Bırmıngham. ― Alabama: Relıgıous Educatıon Press. ― 178-191.
Bıktımırova T.A. (2003) Stýpenı obrazovanııa do Sorbonny [Stages of education up to the Sorbonne]. – Kazan: Alma-Lıt, – 184. (in Russian)
Djeıms Ý. (1910) Mnogoobrazıe relıgıoznogo opyta [Variety of religious experiences]. – M.: Izdanıe jýrnala «Rýsskaıa mysl». – 518. (in Russian)
Drobıjeva L. M. (2008) Natsıonalno-grajdanskaıa ı etnıcheskaıa ıdentıchnost: problemy pozıtıvnoı sovmestımostı // Rossııa reformırýıýaıasıa. Ejegodnık [National-civil and ethnic identity: problems of positive compatibility // Reforming Russia. Yearbook]. / Otv. red. M. K. Gorshkov. – Vyp.7. – M. : Instıtýt sotsıologıı RAN. (in Russian)
Dýlına N.V. (2008) Relıgıoznost kak ındıkator sotsıalnogo samochývstvııa jıteleı goroda [Religiousness as an indicator of social well-being of city residents.]. / Tezısy dokladov ı vystýplenıı na III Vserossıısom sotsıologıcheskom kongresse "Sotsıologııa ı obestvo: pýtı vzaımodeıstvııa" / Instıtýt sotsıologıı RAN, Rossııskoe obestvo sotsıologov. – Moskva. (in Russian)
Garadja V. (2005) Sotsıologııa relıgıı: ýchebnoe posobıe dlıa stýdentov ı aspırantov gýmanıtarnyh spetsıalnosteı [Sociology of religion: a textbook for students and graduate students of humanitarian specialties]. – 3-e ızd. – M.: Naýka, – 304. (in Russian)
Huff T.E., Schluchter (1999) W. Max Weber and Islam. New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers. – 332.
Ipatova L.P. (2006) Teorıı relıgıoznogo obraenııa // Relıgıovedenıe [Theories of Religious Conversion // Religious Studies]. – №4. – 88 – 101. (in Russian)
Ivanov, D.V. (2006) Teorııa, paradıgmy, modelı [Theory, paradigms, models]/ D. V. Ivanov // Sotsıologııa: ýchebnık / Pod red. prof. N. G. Skvortsova. ― SPb.: Izd-vo S.-Peterb. ýn-ta. ― 137. (in Russian)
Miklяeva A.V., Rumяnseva P. V. (2008) Sosialnaя identichnost lichnosti: soderjanie, struktura, mehanizmy formirovaniя [Social identity of a person: content, structure, mechanisms of formation]: Monografiя. – SPb.: İzd-vo RGPU im. A. İ. Gersena. – 118. (in Russian)
Rambo, L. R. (2010) Conversion studies, pastoral counseling, and cultural studies: engaging and embracing a new paradigm / L. R. Rambo // Pastoral Psychology. № 59. – 445.
Simonova, O.A. (2008) K formirovani sosiologii identichnosti [Towards the formation of a sociology of identity]. // Sosiologicheskii jurnal. – № 3. – 261. (in Russian)
Sinelina I.I. (2009) Pravoslavnye i musulmane: sravnitelnyi analiz sennostnyh orientasii [Orthodox and Muslims: A Comparative Analysis value orientations] // Sosiologicheskie issledovaniя. – № 4. – 359. (in Russian)
Ýgrınovıch, D.M. (1986) Psıhologııa relıgıı [Psychology of religion]. – M.: Polıtızdat. – 352. (in Russian)
