Теология универсалис: Кастамону университеті теология факультетінің халықаралық ғылымдарға қосқан академиялық үлесі
DOI:
https://doi.org/10.26577//EJRS.2021.v26.i2.r7Кілттік сөздер:
дін, діни білім, теология факультеті, жоғары діни білім, демократияАннотация
Орта ғасырлық кезеңнен бастап Түркия Республикасы құрылғанға дейін Медреселер мен басқа да исламдық білім беру мекемелері Осман дәуірінің соңғы кезеңінде қайта құру және дамыту іс-әрекетінде болғаны белгілі болды. Діни нұсқаулар сол медреселерде кейбір бөлімдерге қарасты өткізілді; 1- Ислам (шариғат) ғылымдары бөлімі, 2- заң және заң ғылымдары бөлімі, 3- Фунун (ғылым) бөлімі, 4- медициналық ғылымдар бөлімі, 5- әдебиет ғылымдары бөлімі. 1908 ж. Эмрулла Эфендидің «Шариғат ғылымдары» (Ulum-ur Şer'iye) - те Түркиядағы теология факультеті ретінде салған Дар әл-Фунун оның үлгісінің алғашқы өзегі болуы мүмкін. 1924 жылы 3 наурызда «Білім беруді біріктіру» туралы мақала шықты. Осы конституциялық мақаламен Стамбул Дарул Фунунға байланысты теология факультеті ашылды. Теология факультеті 1933 жылы жабылды, содан кейін көп ұзамай Ыстамбұлда Ислам зерттеулер институты құрылды, бірақ 1936 жылы бұл институт та жабылды. 1949 жылға дейін Анкара Университеті жаңадан құрылған теология факультетіне есік ашқанға дейін үлкен әсер етті. 1950 жылғы сайлаудан кейін билікке келген Демократиялық партия, сайлау кезеңінде уәде еткендей, басқару кезеңінің бірінші жылында Имам Хатип мектептерін (IHO) ашты, содан кейін Ислам институттары ашылды. Келесі кезеңдерде көптеген діни білім беретін мектептер мен факультеттер құрылды. Кастамону университетіне қарасты Теология факультеті де осы институттардың бірі болып табылады. Бұл жаңадан құрылған жас факультет болса да, ол үлкен жетістіктерге қол жеткізіп, әйгілі және бүкіл әлемге танымал болды. Бұл мақалада біз оның әлемдік діни зерттеулерге қосқан үлесін қарастырамыз.
Түйін сөздер: дін, діни білім, теология факультеті, жоғары діни білім, демократия
Библиографиялық сілтемелер
Aydın, Mehmet Zeki (2013) “İlahiyat Fakülteleri Programlarını Tartışmak.” Eğitime Bakış Dergisi. – 27: 57‐58.
Bardakoğlu, Ali (2016) İslam Işığında Müslümanlığımızla Yüzleşmek. – İstanbul: Kuramer. -397.
Çavuşoğlu, Ömer (20.03.2021) “Tarihte İmam Hatip Okulları”, https://ilkadimdergisi.net/arsiv/yazi/tarihte-imam-hatip-okullari-1672
Doğan, Recai (1998) “II. Meşrutiyet Dönemi Eğitim Hareketlerinde Din Eğitim‐Öğretimi.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. - 38, - 361‐409.
Fakültemiz Bünyesinde Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programı Açıldı (20.03.2021) https://ilahiyat.kastamonu.edu.tr/index.php/en/148-butun-haberler/3118-fakultemiz-bunyesinde-felsefe-ve-din-bilimleri-anabilim-dali-tezli-yuksek-lisans-programi-acildi
Görgün, Tahsin (2015) “Türk Üniversitesi ve Dini İlimler: İlahiyatın Akademik Yapılanması, Bölümleri ve Anabilim Dalları Nasıl Olmalıdır?” Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? Editör Süleyman Akyürek. – İstanbul: Ensar. – 149‐164.
Hitit Üniversitesi (20.03.2021) “Üniversitemiz İle Kastamonu Üniversitesi Arasında Protokol İmzalandı”. http://www.hitit.edu.tr/Haberler/2014/1/21/universitemiz-ile-kastamonu-universitesi-arasinda-protokol-imzalandi
İşte tek parti dönemi CHP'sinin camilerimize verdiği statü! Ahır, içkili restoran, depo... (20.03.2021) https://www.sabah.com.tr/gundem/2020/06/17/iste-tek-parti-donemi-chpsinin-camilerimize-verdigi-statu-ahir-ickili-restoran-depo?paging=4
Karadaş, Cağfer (2015) “İlahiyat Fakülteleri Lisans Programları Üzerine Genel Değerlendirme Ve Öneriler”, Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? Editör Süleyman Akyürek, İstanbul: Ensar. – 205‐261.
Okumuş, Ejder (2005) “Tanzimat Dönemi’nde Eğitimde Laikleşmenin İşaretleri.” Değerler Eğitimi Dergisi 3, Sayı: 9. – 143‐61.
Öcal, Mustafa (2011) Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Düşünce Kitabevi. – 372.
Tevhidi Tedrisat Kanunu 06.03.1340 (20.03.2021) Tarih ve 63 sayılı Resmi Gazete. http://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.430.pdf
Turan, İbrahim (20.03.2021) “Türkiye’de İlahiyat Eğitimi: İstihdam Alanı‐Program İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, http://dx.doi.org/10.26650/ilahiyat.2017.19.2.0014, s. 59-77. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mam_hatip_lisesi;
Vikipedi, Özgür ansiklopedi (20.03.2021) https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mam_hatip_lisesi
Yükseköğretim İstatistikleri (23.03.2021) https://istatistik.yok.gov.tr
