Діндарлану үдерісінің индикаторлары

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.26577/EJRS.2022.v30.i2.r3
        123 0

Кілттік сөздер:

дінтану индикаторлары, постсекулярлық, дін, діндарлық, дін функциялары

Аннотация

Діндарлану күрделі процесін әр түрлі факторлар мен жағдайлар анықтайды. Оның Қазақстандағы ерекшеліктері қазіргі заманның әлеуметтік өзгерістермен үндестірілген. Бұл процестің субстантивті негізі менталды мәдениеттің интегралды күйі ретіндегі дәндарлық болып табылады, ол индивидтер, әлеуметтік топтар, жалпы қоғам үшін әртүрлі проекциялар мен детерминацияларға ие. Діндарлықтың мәні, динамикасы, оның ауқымы, векторлығы, әсері діндарландыру процесі ретінде көрінеді және зерттеу нысаны ретінде әрекет етеді. Діндарландыру – әрдайым айқын құбылыс емес, ол нақты әлеуметтік-мәдени елдік жағдайларда пәнаралық мүмкіндіктерді (әдіснамалар, әдістер, практикалар) өзектендіруді талап етеді. Діндарлану факторларын анықтау және индикаторларын, ерекшеліктерін көрсету,  тенденцияларды анықтау, трендтерді талдау үшін нақты әлеуметтік өлшемдердің фактологиялық базасы қажет. Олардың ішінде: діни жағдайға мониторинг жүргізу, діни сәйкестендіруді зерттеу, дін институтының қабылдауды бағалау, оның рөлі мен функцияларын көрсету, саясаттың маңызды субъектілерінің діни процестерге әсерін талдау. Әлеуметтік өлшемдерді талдау, теориялық тұрғыдан қайта құру, тұжырымдамалау қазіргі социогуманитаристиканың көмегімен дін әлеуметтануының институционализациясына ықпал етеді. Зерттеудің практикалық маңыздылығы заманауи діни процесті постсекулярлық жағдайда қазақстандық менталитетті қалыптастыру үшін маңызды құрал ретінде түсінумен байланысты.

Түйін сөздер: дінтану индикаторлары, постсекулярлық, дін, діндарлық, дін функциялары

Библиографиялық сілтемелер

Asad T. Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity (Cultural Memory in the Present). – Stanford: Stanford University Press, 2003. – 280 p.
Belova T.P. On the Paradoxes of the Postsecular Society // Sociology of Religion in Late Modern Society (in memory of Yu. Sinelina): Proceedings of the Third International Scientific Conference, Belgorod, 2013. - 460с. - С.36-40.
Berger P. Religion and the Problem of Persuasion, translation //Berger P. The Social Reality of Religion. London: Faber, 1967. P.127-154. //magazines.russ.ru/nz/2003/6/berger.html.
Berger P.L. The Social Reality of Religion. − Harmondsworth: Penguin, 1969. − P. 132; Berger P.L. Epistemological modesty: an interview with Peter Berger // The Christian Century. − 1997. − P. 974.
Casanova J. Rethinking Secularization: Global Comprative Perspective. The Hedbehog Review, vol.8, nos.1-2(Spring/Summer 2006). Pp.7-22.
Durkheim E. Les formes e elementaries de la vie religieuse. P.,1960. – 647 p.
Eliade M. The Sacred and the Secular / Translated from French. - 144с.
Habermas J. Between Naturalism and Religion. Philosophical Articles. - Translated from German. In: All World. - 2011. - 336 с. ISBN 078-5-7777-0386-6/.
Habermas Ju. Post-secular society - what is it? Part 1 // Russian Philosophical Gazette. April 2008. № 4 (18).
Karpov V. Conceptual Foundations of the Theory of Desecularization // State, Religion, Church in Russia and Abroad. 2012. № 1 (30). С. 136.
Kyrlezhev A. Post-secular: a brief interpretation // Logos № 3 (82) 2011. С. 100-101.
Kyrlezhev A. Secularism and Postsecularism in Russia and in the World // Otechestvennye Zapiski. No. 1 (52), 2013. http://www.strana-oz.ru/2013/1/sekulyarizm-i-postsekulyarizm-v-rossii-i-v-mire (Date of reference 15.02.2022).
Markus Dreßler, “Modes of Religionization: A Constructivist Approach to Secularity.” Working Paper Series of the HCAS “Multiple Secularities – Beyond the West, Beyond Modernities” 7, Leipzig, February 2019. https://www.multiplesecularities.de/media/wps7_dressler_religionization.pdf.
Rating of countries by the level of religiosity https://nonews.co/directory/lists/countries/relgiousness
Religion Prevails in the World https://www.gallup-international.bg/en/36009/religion-prevails-in-the-world/
Sinelina, Y. Concepts of secularization in sociological theory. - CONCEPTS OF SECULARIZATION IN SOCIOLOGICAL THEORY. M.: ISPI RAN, 2009. - 120 с.
Stark R. Secularization, R.I.P. Sociology of Religion // Ibid. − P. 251-253.
Talcott Parsons. The Concept of Society: The Components and Their Interrelations. In: T.Parsons. Societies: Evolutionary and Comparative Perspectives. Englewood Cliffs (NJ): Prentice-Hall, 1966, p.5-29.
Taylor C. A Secular Age. − Cambridge, MA: Harvard University Press, 2007. − 896 p.
Uzlaner D. Cartography of the Postsecular // http://www.strana-oz.ru/2013/1/kartografiya-postsekulyarnogo, 2013-1 (Accessed 13.09.2021).
Wohlrab-Sahr M., Burchardt M. Multiple secularities: Toward a cultural sociology of secular modernities // Comparative Sociology. – 2012. – Vol. 11, No. 6. − P. 857-909.

Қосымша файлдар

Как цитировать

Sagikyzy, A., Burova, E., & Hejazi, S. (2022). Діндарлану үдерісінің индикаторлары. ҚазҰУ Хабаршысы, Дінтану сериясы, 30(2), 22–36. https://doi.org/10.26577/EJRS.2022.v30.i2.r3