Жалғыздық құбылысы туралы философиялық рефлексия
DOI:
https://doi.org/10.26577//EJRS.2023.v33.i1.r4Аннотация
Біз өмір сүруге көмектесетін нәрселерден қаншалықты жиі аулақ болуға тырысамыз. Адамдар ғасырлар бойы жалғыздықтан аулақ болуға немесе оған үйренуге тырысты. Қарғыс атқан жалғыздық, назардан тыс қалған, қуанышпен дана. Жалғыздық әрқашан болады, сондықтан бізге қажет. Сіз өзіңізді жалғыз және көптеген адамдар арасында жалғыз сезінесіз. Жалғыздық сезімі жеке тұлғаның құрылымына байланысты. Тағы бір фактор, демографиялық көрсеткіштермен қанағаттанарлықсыз жағдай шешуді талап етеді - жалғыздық қазіргі уақытта неғұрлым тартымды тенденция болып табылады, ол адамдардың құндылықтары мен қарым-қатынастарының қалыптасқан құрылымын өзгертеді, сондықтан бұл құбылыстың аксиологиялық мәртебесін, сондай-ақ оның оң және теріс белгілерін нақты анықтауды талап етеді. Барлық аталған мәселелерді шешуге жалғыздықты түсінуге жалпы теориялық көзқарастың жеткіліксіздігі кедергі келтіреді. Жалғыздық мәселесі философтардың, жазушылардың, ғалымдардың санасын қамтитын адамзатты үнемі толғандырады. Соңғы кездері жалғыздық мәселесіне, жалғыздықтың себептерін, оның мәнін, тән көріністерін және өмірдің әртүрлі кезеңдеріндегі адамдардың әртүрлі санаттарына әсерін зерттеуге көбірек жұмыстар арналды. Алайда, қазіргі уақытта жалғыздықтың не екендігі туралы консенсус жоқ: қиындық немесе бақыт, норма немесе патология. Мәселенің даму дәрежесі. Бірнеше ондаған жылдар бойы жалғыздық мәселесімен айналысқан Батыс әлеуметтік ғылымы оны зерттеудің көптеген тәсілдерін жасады. Философиялық, психологиялық, әлеуметтанулық әдебиеттер осы мәселе бойынша ғылыми еңбектер корпусында көп кездеседі. Олардың көпшілігі 20 ғасырдың соңғы онжылдықтарында жарық көрді, бірақ олардың көпшілігі көбінесе публицистикалық сипаттағы шағын мақалалар немесе үзінді шолулар.
Түйін сөздер: философиялық, рефлексия, құбылыс, жалғыздық, жеке тұлға, адами қатынастар
Библиографиялық сілтемелер
Ainsa F., (2016) Los senderos de la Utopía también se bifurcan. 45 años de viaje. Buscando llegar a alguna parte, Utopia y Praxis Latinoamericana, 21, 139-154.
Bakhtiyarova, E.Z., Chernikova, I.V. (2019) The problem of conceptualizing human development strategies, Vestnik of Tomsk State University. Philosophy. Sociology. Political science, 47, 5-15 (2019).
Bloch, E. (1985) Geist der Utopie. ZweiteFassung. – M.: Fr. – 352.
Bloch, E. (1991) The principle of hope. Utopia and Utopian thinking. – Moscow: Progress. – 1655.
Bloch, E. (1997) Tübingen Introduction to Philosophy. – Yekaterinburg: Publishing house of the Ural University. – 400.
Chalikova, V. (1992) Utopia is born from utopia. – London: Overseas Publications Interchange. –219.
Dydrov, A.A., Neveleva, V.S. (2019) Anthropology of innovations, Bulletin of Tomsk State University. Philosophy. Sociology. Political science, 48, 35-48 (2019).
Emelin, V.A., Rasskazova, E.I., Tkhostov, A.Sh. (2018) Unity and diversity of processes of formation of personality identity, Questions of philosophy, 1, 26-37 (2018).
Erickson, E. (1996) Identity: Youth and Crisis. – Moscow: Progress. – 338.
Gaidenko, P.P. (1997) Breakthrough to the Transcendent: A New Ontology of the XX Century. – Moscow: Republic. –130.
Grigoryan, B. (1973) Philosophy about the essence of man. – Moscow: Politizdat. – 265.
Gurevich, P.S. (2018) Nietzsche about human passions, Questions of philosophy, 8, 42-51 (2018).
Hegel, G.V.F. (1978) Political works. – Moscow: Nauka. – 210.
Leaman, O. (2018). [Review of the book A Philosophy of Loneliness, by Lars Svendsen]. Philosophy East and West 68(3), 1-2. doi:10.1353/pew.2018.0092.
Lector, V.A. (2001) Subject. New philosophical encyclopedia. Vol. 3. – Moscow: Thought. –632.
Lector, V.A. (2017) Are representations of the subjective world an illusion? The subjective world in the context of the challenges of modern cognitive sciences. – Moscow: Aquilon. – 285.
Lenin, V.I. (1955) Party organization and party literature. Full composition of writings. – Moscow: Politizdat. –240.
Lyashenko, Pavel & Lyashchenko, Maxim. (2019). Loneliness of human in the philosophy of Ernst Bloch culture. SHS Web of Conferences. 72. 03002. 10.1051/shsconf/20197203002.
Mijuskovic, B. L. (2015) Feeling Lonesome: The Philosophy and Psychology of Loneliness. – Illinois: Praeger, 203p.
Mironov, V.V. (2019) Plato and the modern big-data cave, Bulletin of St. Petersburg University, Philosophy and conflictology, 35, 4-24 (2019).
Sartre, J.P. (1990) Existentialism is humanism. Twilight of the Gods. – Moscow: Politizdat. – 70.
Schopenhauer, A. (1993) The world as a will and a representation. – Moscow: Nauka. – 694.
Vershinin, S.E. (1991) Introductory article. Bloch E. Tübingen Introduction to Philosophy. – Yekaterinburg: Publishing house of the Ural University. –31.
Vershinin, S.E. (2001) Ernst Bloch's Philosophy of Hope: Justification of Utopia. – Yekaterinburg: Publishing house of the Ural University. –19.
Dietschy B., Zeilinger D., Zimmermann R. E. (Hrsg.) (2012) Bloch-Woerterbuch. Leitbegriffe der Philosophie Ernst Blochs. Berlin/Boston: De Gruyter, 2012. – 744.
