Қазақстанның болашақ қалаларындағы плюрализм – ізгі қоғам идеясының проекциясы ретінде
DOI:
https://doi.org/10.26577//EJRS.2023.v33.i1.r2Аннотация
Қоғамдық орындар – қала тұрғындарының сапалы өмір сүруіне оң әсер ететін қаланың маңызды элементтерінің бірі. Ізгі қала әрқашан жақсылық, жаңашылдықты қабылдаушы, инклюзивті және мәнді болып келеді. Олар қоғамдастық сезімін, азаматтық бірегейлікті, мәдениетті және қауымдастықты жандандыруға көмектесетін табысты әрі қайырымды қаланың маңызды құрамдас бөліктері болып табылады. Сонымен қатар, бұл оқшауланған әр түрлі жергілікті қауымдастық тобын біріктіруде катализатор ретінде әрекет ететін орын, ал ол ізгілік идеясы негізінде адамдарды жинаудың негізгі орны ретінде әрекет еткенде әлемдік қауымдастықпен өзара әрекеттесу алаңы бола алады. Плюрализмді ынталандырудың маңызды құралына айналу тұрғысынан қалаларды жоспарлау саласында жүргізілген зерттеулердің жетіспеушілігі себебінен қоғам ішіндегі шиеленістер мен жіктелулер тек саяси, діни немесе әлеуметтік негізге деп ескерілумен шектеліп жатады. Осылайша, бұл бостандық, теңдік немесе әділеттілік сияқты қоғамдық игіліктерге нұқсан келтіруі мүмкін, бұл елдің дамуының баяулауына әкеледі. Халыққа бағдарланған қала құрылуының шынайы мәнін, әсіресе, қалаларды жобалау саласында жаңғыртудың қажеттілігі зор. Инклюзивті қалалық басқару және әлеуметтік жоспарлау стратегияларына баса назар аудара отырып, қоғамдық орындарды жобалау, қалаларды бөлу, оқшаулау, әлеуметтік иерархиялар және теңсіздіктер туралы тереңірек бейнелейтін қалаларды жоспарлау зерттеулерінде бұл жұмыс елімізде болашақ қалаларды жоспарлауда плюрализмді енгізу қажеттілігін негіздейді. Күтілетін нәтижелер адамдарды ізгі қоғам идеясы негізіндегі байланыстырудың және болашақ қалалар үшін бейбітшілік пен плюрализмді қалыптастырудың маңызды құралы болады.
Түйінсөздер: болашақ қалалар, қайырымды қала, мінсіз қоғам, қоғамдық орындар, Қазақстан және плюрализм
Библиографиялық сілтемелер
Ali, Ishraq and Qin, Mingli (2019) “Distinguishing the Virtuous City of Al-Farabi from That of Plato in Light of His Unique Historical Context.” HTS Teologiese Studies / Theological Studies 75 (4).
Altayeva, N. A. and K. A. Zatov (2017) Mormon Church in Kazakhstan. https://www.globalmediajournal.com/open-access/mormon-church-in-kazakhstan.php?aid=87283
Arapoglou, V. P. (2012) “Diversity, Inequality and Urban Change.” European Urban and Regional Studies 19: 223–37.
Friedmann, John (2016) “Place and Place-Making in Cities: A Global Perspective.” Readings in Planning Theory: Fourth Edition 9357: 503–23.
Gehl, Jan (2010) Cities for People. Washington, Covelo. – London: Island Press. – 288.
Gordon, E. W. (1999). Education and Justice: A View from the Back of the Bus. Teachers College Press.
Haque, M. S. (2003) “The Role of the State in Managing Ethnic Tensions in Malaysia: A Critical Discourse.” American Behavioral Scientist 47(3): 240–66.
Harrison, Stevew and Dourish, Paul (1996) “Re-Place-Ing Space: The Roles of Place and Space in Collaborative Systems.” Computer Supported Cooperative Work 7: 67–76.
Jacobs, Jane (1961) “The Death and Life of Great American Cities.” Vintage Books Edition 84: 487–92.
Kennedy-Dubourdieu, Elaine (2006) Race and Inequality: World Perspectives on Affirmative Action. Hampshire, England: Ashgate Publishing Limited. – 216.
Kudaibergenov, S. E., Ismagambetova, Z. N. and Abirova, B. I. (2018) “Architectural Importance of the Ahmed Yassawi Memorial-Complex Important Moral, Patriotic Value for the People of Kazakhstan. Objects Such as the Khoja Ahmed Yassawi Mausoleum, Objects of the Altai Territory, Southern and Western Kazakhstan Are Now Kn.” №1 (17): 29–36.
Lassman, Peter (2011) Pluralism. – Cambridge, U.K.: Polity Press. – 320.
Mohd Isa, Norliza (2011) “Cities Design and Planning with People’ S Perception Consideration: A Methodology to Elicit the Perseptions of Experts on the Meaning of Islamic Built Environment in Malaysia.” Journal Cities and Planning with People’s Perception Consideration (2): 1–14.
Salama, Ashraf M. (2017) “Plurality and Diversity in Architectural and Urban.” 11(2): 1–6.
Sandel, Michael J. (2013) What Money Can’t Buy: The Moral Limits of Markets. – NY, Farrar, Straus and Giroux. – 36.
Schnell, Izhak and Baruch a. Kipnis (1989) “Well-Being in a Pluralistic Society: Toward a Policy-Oriented Methodology.” Geoforum 20 (3): 303–13.
Seelye, H., Ned and Jacqueline Howell Wasilewski (1996) Between Cultures: Developing Self-Identity in a World of Diversity. – Illinois, U.S.A.: NTC Publishing Group. – 234.
Talen, E. (2006) “Design That Enables Diversity: The Complications of a Planning Ideal.” Journal of Planning Literature 20(3): 233–49.
Wyckoff, Mark A. (2014) “Definition of Placemaking: Four Different Types.” Planning & Zoning News. https://www.canr.msu.edu/uploads/375/65824/4typesplacemaking_pzn_wyckoff_january2014.pdf
Yusuf, Hamza (2017) “Pluralism in a Monoculture of Conformity,” Renevatio: The Journal of Zaytuna College. Dec. 15, 2017. https://renovatio.zaytuna.edu/article/pluralism-in-a-monoculture-of-conformity