Зайырлы елдегі шариғат мотивациясы: Қазақстан жастары арасындағы эмпирикалық зерттеу

Аннотация

Бұл мақалада авторлар Қазақстан жастарының исламдық мотивтерінің ерекшеліктерін зерттеуге тырысады. Қазіргі кездегі діни ахуал бойынша Қазақстан халқы  мұсылман ретінде исламды ұстануға ұмтылады, екінші жағынан, Қазақстан азаматы ретінде зайырлы заңдарды ұстануға тиіс. Өз кезегінде бұл зайырлы құқық пен шариғат заңдары арасындағы теориялық дилемманы көрсетеді. Осыған орай зерттеудің мақсаты – әр бағыттағы исламдық мотивация деңгейін анықтау және салыстыруды қамтиды. Осының көмегімен зерттеу гипотезасын тексеріледі. Зерттеу гипотезасы: исламдық мотивация күнделікті тұтынуда, ғибадат етуде және адамгершілік өмірде жоғары, бірақ шариғат жазаларын қолдану мен діни мемлекеттің қалыптасуының діни мотивтері төмен және өзара байланысы әлсіз деген мазмұнды қамтиды. Зерттеу мақсаттарына жету үшін авторлар сандық әдісті қолданып, Астанадағы Еуразия ұлттық университетінің бірінші және екінші курс студенттері арасында 1175 респонденттен сұхбат алды. Деректерді талдау үшін Пирсонның r-мәндерінің корреляциясы және сипаттамалық талдау қолданылды. Зерттеуде авторлар шариғат моральдық-этикалық өмір салты мен халал тағамға жоғары мотивация тудыратынын атап өтті. Сонымен бірге авторлар шариғаттың Культ (намаз) практикасына және шариғат заңдарына әсерінің төмен деңгейін анықтады. Нәтижелер Қазақстанның шариғат заңдарын сақтайтын елге айналуы үшін "шариғат жаза туралы заңға" қарағанда жоғары деңгейді көрсетті. Бұл зерттеу зайырлы елдегі ынталандырушы факторлар мен діндарлық, сондай-ақ мемлекет пен дін арасындағы қатынастар сияқты тақырыптар бойынша Қазақстан мен Орталық Азиядағы ислам туралы білім көлемін толықтыра алады.

Түйін сөздер: шариғат, зайырлылық, мотивация, Қазақстан, жастар.