Мораль және дін монолиттілігі мәселесі

Аннотация

Мақалада имандылық пен діннің арақатынасын талдауға баса назар аударылып, адамгершілік пен діннің арақатынасын қарастырудағы нақты белгілерге жеке ойшылдардың көзқарастары қарастырылады, сонымен қатар дін адамгершілік құндылықтардың қайнар көзі ретінде қарастырылады. Мораль мен дінді бір-бірінен бөлек зерттеген философтардың өзі ақырында олардың біртұтастығын мойындап, тұтастығын қарастыра бастады деген қорытынды жасалады. Сондай-ақ, мақалада имандылық пен діннің бір-біріне әсері де талданады. Осы тұрғыдан автор мақалада ақыл мен сенімнің арақатынасы мәселелері қарастырып, қоғамдық сананың бір түрі ретінде ала отырып, осы екі ұғымның ажырамас байланысының мәнін ашады. Сонымен бірге адам қоршаған дүниенің көмегімен дүниені таниды дей келе, қалыптасқан білім қоршаған дүниеге рационалды көзқарасты қалыптастырады деген қорытынды жасайды. Осы тұрғыдан алғанда иман тармақталған сипатқа ие және жалпы алғанда адам мен қоғамды байланыстырушы буын болады деп тұжырымдайды. Негізінде иман адамның өзінен жоғары тұрады және адамгершілік құндылықтардың болуымен көрініс береді. Адам өзі үшін ғана өмір сүреді әрі өзі үшін ғана емес, өзгелер үшін де еңбектенеді. Имандылық тұрғысынан өмірдің мәні де осы.

Түйін сөздер: мәдениет, мораль, этика, мораль, құндылықтар, адам, қоғам, қарым-қатынас.