Ханафи мазһабы: тарихы және діни ілімі. Cтановление ханафитского мазхаба и особенности религиозного учения
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJRS-2015-1-12Кілттік сөздер:
Әбу ханифа, мазһаб, ижтиһад, кәлам, сунна, ақида, Абу ханифа, мазхаб, ижтихад, калам, акида,Аннотация
Қазақстанда тәуелсіздік жылдарында қоғамдық өмірдің барлық саласында түбегейлі өзгерістер орын алды. Көзделген мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізуі мемлекеттің халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті екендігін дәлелдеді. Өзгерістер рухани салаға да өз әсерін тигізді. Ұмыт болған дәстүрлер мен рухани мұралар қайта жаңғырып, ғылыми зерттеу нысанына алынды. Дегенмен күрделі мәселелер жоқ деп айту ерте. Жалпыға белгілі, республикадағы діни жағдай күрделі, бұл жағдайға қоғам тарапынан және ғалымдар тарапынан алаңдаушылық туындауда. Тарихи тұрғыдан Қазақстан мұсылмандары сунниттік исламдағы ханафи мазһабын ұстанып келеді. Бұл бағыт өзінің жергілікті салт-дәстүр мен әдет-ғұрып нормаларына төзімділігімен ерекшеленеді, сондай-ақ қалыптасқан әлеуметтік қатынастарды есепке алып, санасатын мазһаб. Ханафи мазһабының дәстүрлі діни философиялық тұғырларын аша отырып, біз халық руханилығының тереңдеріне бойлай аламыз және әлеуметтік, рухани өмірдегі құбылыстарды дұрыс түсінуге қол жеткіземіз. Ханафи мазһабытек исламдағы жетекші құқықтық мектеп қана емес, сонымен бірге осы мазһабтың өкілдері «ақида» мәселелерін түсіндіру арқылы сунниттік кәламның қалыптасып жүйеленуіне өз үлестерін қосқан. За годы независимости в Казахстане произошли кардинальные перемены во всех областях общественной жизни, что обеспечило достижение намеченных целей и задач и доказало конкурентоспособность страны на международном уровне. Перемены коснулись и духовной сферы. Многие забытые традиции и духовное наследие веков были возрождены, стали предметом научного анализа и исследования. Однако говорить о том, что в обществе нет проблем, еще рано. Общеизвестна сложная религиозная ситуация в республике, вызывающая определенную тревогу общественности и ученых специалистов. Исторически мусульмане Казахстана придерживались ханафитского мазхаба в суннитском исламе. Это направление отличается толерантностью, терпимостью к местным обычаям и традиционным нормам права. Раскрывая философские стороны традиционных религиозно-мировоззренческих устоев ханафитского мазхаба, мы проникаем в глубинные пласты духовности народа.Библиографиялық сілтемелер
1 Байтенова Н.Ж. Қазақстан Президентінің «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты жолдауындағы Қазақстандағы конфессияаралық
келісім мәдениеті // Өркениеттер сұхбатын дамытуда Қазақстан
мәдениетаралық және конфессияаралық келісімнің орталығы
ретінде:Халықаралық ғылыми-практикалық конференция
материалдары.– Алматы, 2007. − 3-7 б.
2 Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы // Егемен Қазақстан,
15 қазан,2011.
3 Islam Ansiklopedisi. – Ankara, 2004. – С. 29. – 526 s.
4 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 1994. – C. 10. – S. 520.
5 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 1997. – C. 16. – 555 s.
6 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 2000. – C. 21. – S. 432.
7 Karaman H. Islam Hukukunda Ictihad. – Ankara, 1985. – S. 15.
8 Necib Taylan. Ilim Din Iliskileri, Sahalari, Sinirlari. – Istanbul, 1979. – S. 249.
9 Islam Ansiklopedisi. – Ankara, 2002. – C. 25. – S. 529.
10 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 2001. – C. 23. – S. 329.
11 Hayreddin Karaman. Islam Hukukunda Ictihad. – Ankara, 1988. – S. 135.
12 Ozdemir Mehmet Niyazi. Turk Devlet Felsefesi. – Istanbul, 1993. – S.
13 Ibn Hazm. el-Ihkam fi Usulil-Ahkam. – Misir, 1969. – S. 81.
14 Ebu Hanife. El-Alim vel-Muteallim. – Istanbul, 1981. – S. 12.
15 Seybani. Kitabul Asar. – Luckno, 1934. – 327 s.
16 Seybani. Еl-Muvatta (Imam Malikin Muvattainin Seybani Rivayeti). – Beyrut, 1987. – 379 s.
17 Beyazizade. Imam-I Azam Ebu Hanifenin Itikadi Gorusleri. – Istanbul, 2000. – 182 s.
18 Nesefi. Tebsiratul Adille. – Dimask, 1993. – C. 1. – S. 148-149.
келісім мәдениеті // Өркениеттер сұхбатын дамытуда Қазақстан
мәдениетаралық және конфессияаралық келісімнің орталығы
ретінде:Халықаралық ғылыми-практикалық конференция
материалдары.– Алматы, 2007. − 3-7 б.
2 Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы // Егемен Қазақстан,
15 қазан,2011.
3 Islam Ansiklopedisi. – Ankara, 2004. – С. 29. – 526 s.
4 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 1994. – C. 10. – S. 520.
5 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 1997. – C. 16. – 555 s.
6 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 2000. – C. 21. – S. 432.
7 Karaman H. Islam Hukukunda Ictihad. – Ankara, 1985. – S. 15.
8 Necib Taylan. Ilim Din Iliskileri, Sahalari, Sinirlari. – Istanbul, 1979. – S. 249.
9 Islam Ansiklopedisi. – Ankara, 2002. – C. 25. – S. 529.
10 Islam Ansiklopedisi. – Istanbul, 2001. – C. 23. – S. 329.
11 Hayreddin Karaman. Islam Hukukunda Ictihad. – Ankara, 1988. – S. 135.
12 Ozdemir Mehmet Niyazi. Turk Devlet Felsefesi. – Istanbul, 1993. – S.
13 Ibn Hazm. el-Ihkam fi Usulil-Ahkam. – Misir, 1969. – S. 81.
14 Ebu Hanife. El-Alim vel-Muteallim. – Istanbul, 1981. – S. 12.
15 Seybani. Kitabul Asar. – Luckno, 1934. – 327 s.
16 Seybani. Еl-Muvatta (Imam Malikin Muvattainin Seybani Rivayeti). – Beyrut, 1987. – 379 s.
17 Beyazizade. Imam-I Azam Ebu Hanifenin Itikadi Gorusleri. – Istanbul, 2000. – 182 s.
18 Nesefi. Tebsiratul Adille. – Dimask, 1993. – C. 1. – S. 148-149.
Қосымша файлдар
Как цитировать
Abzhalov, S. U. (2016). Ханафи мазһабы: тарихы және діни ілімі. Cтановление ханафитского мазхаба и особенности религиозного учения. ҚазҰУ Хабаршысы, Дінтану сериясы, 1(1). https://doi.org/10.26577/EJRS-2015-1-12
Шығарылым
Бөлім
Дінтану
